A Ty jak dobrze znasz swoich sąsiadów? – o rejestrze sprawców przestępstw na tle seksualnych

Opowiem Wam pewną historię

Dawno temu, gdy realizowałam praktyki na studiach prawniczych, dostałam akta „do poczytania”  (typowy sposób poradzenia sobie w sądach z problemem jakim bywają „studenci”).

Zaskoczę Was! – to nie były akta karne, tylko cywilne – w przedmiocie uznania za niegodnego dziedziczenia, załącznik do tych akt okazał się znacznie bardziej interesujący – były to akta (24 tomy) sprawy karnej o zabójstwo.

Sprawa działa się w małym mieście, a ofiarami były cztery osoby (spokrewnione ze sobą, mieszkające w jednym domu). Z racji powagi sprawy, prowadzone było śledztwo i rozpaczliwie poszukiwano podejrzanego. Dość szybko odkryto, że naprzeciwko domu ofiar, mieszka osoba, która w czasach Polski Ludowej spędziła 25 lat w więzieniu – sąsiad naszych ofiar, został uznany za winnego przestępstwa zgwałcenia (dwóch osób) oraz usiłowanie zabójstwa.  Idealny podejrzany – ale jak to bywa (nie tylko w filmach) to nie był nasz sprawca.

Dziś sąsiad z mojej opowieści (najprawdopodobniej trafiłby do Rejestru Sprawców przestępstw na tle seksualnym  (https://rps.ms.gov.pl/pl-PL/Public#/)

Kogo dane znajdziesz w rejestrze publicznym?

Znajdują się tam informacje o najgroźniejszych sprawcach przestępstw na tle seksualnym. Są to przede wszystkim dane osób, które dopuściły się gwałtów na dzieciach i gwałtów popełnionych ze szczególnym okrucieństwem. O tym kto jest w Rejestrze decydują wyłącznie przepisy ustawy i sądy.

A co to oznacza w praktyce?  jeśli zapoznasz się z zasobami rejestru publicznego (np. wyszukując sprawców wg miejscowości) nie oznacza, że będą to wszystkie osoby – których potencjalnie możesz się obawiać.

Obok rejestru publicznego – jest jeszcze rejestr ograniczony, a w nim pozostali sprawcy przestępstw na tle seksualnym.

Jak zdobyć dostęp do rejestru ograniczonego?

Do korzystania z tej opcji Rejestru wymagany jest kwalifikowany podpis elektroniczny lub podpis potwierdzony profilem zaufanym ePUAP (to ten sam profil, który używasz np. gdy chcesz się zameldować, czy zgłosić urodzenie dziecka).  Jednak! jedyne informacje jakie otrzyma przeciętny obywatel to tylko takie… czy TWOJE dane znajdują się  w rejestrze.

Ustawa jednak wskazuje katalog podmiotów, które z tej części rejestru mogą dowiedzieć znacznie więcej – poza organami wymiaru sprawiedliwości, administracji (rządowej, samorządowej) skorzystać z tego dostępu może:

– pracodawca

przed nawiązaniem z osobą stosunku pracy związanej z wychowaniem, edukacją, wypoczynkiem, leczeniem małoletnich lub z opieką nad nimi lub przed dopuszczeniem osoby do działalności związanej z wychowaniem, edukacją, wypoczynkiem, leczeniem małoletnich lub z opieką nad nimi – w zakresie uzyskania informacji, czy dane tej osoby są zgromadzone w tym rejestrze

–  inny organizator

przed dopuszczeniem osoby do działalności związanej z wychowaniem, edukacją, wypoczynkiem, leczeniem małoletnich lub z opieką nad nimi, w zakresie uzyskania informacji, czy dane tej osoby są zgromadzone w tym Rejestrze.

Zdaniem Polskiego Towarzystwa Seksuologicznego: ogólnodostępny rejestr zmniejsza możliwości prowadzenia terapii przestępców seksualnych, ponieważ dla sprawców, których dane zostaną tam umieszczone, nie będzie perspektywy powrotu do społeczeństwa (źródło – https://www.rpo.gov.pl/pl/content/informacja-rpo-dotyczaca-rejestru-pedofilow)

Ja sprawdziłam swoją okolicę, a Ty?  dostęp do informacji to potęga, warto korzystać z takich narzędzi, nawet w ograniczonym zakresie.

A Wy jakie zdanie macie na ten temat? czy czujecie się bezpieczniej?

Ale! Pewnie jesteście ciekawi czy udało się znaleźć prawdziwego sprawcę – patrząc na statystyki publikowane przez Policję (https://statystyka.policja.pl/st/przestepstwa-ogolem/przestepstwa-kryminalne/zabojstwo/64003,Zabojstwo.html), odpowiedź nie jest zawsze jednoznaczna.

Tak – udało się i finalnie ta osoba została skazana na karę dożywotnią pozbawienia wolności.  I jak to bywa najczęściej – sprawcą przestępstwa była osoba najbliższa.

Pozdrawiam Was Cieplutko

Adwokat Daria Radłowska